દીવાલો નવી નથી!

"જબ કુત્તે પે સસ્સા આયા
તબ બાદશાહ ને શહર બસાયા"
આ બધું કહેવતોમાં સંભવ છે,
બાકી કૂતરાં સસલાં પર ત્યારેય ભસતાં હતાં
અને આજે પણ ભસે છે.

સાબરમતીના કિનારે

ઝૂંપડું બાંધીને રહેતો 

માણેકનાથ બાવો

આખો દિવસ

ગોદડી સીવે 

ને રાત પડતા જ એને ઉકેલી નાખે

એ સાથે જ જોતજોતામાં 

આખા દિવસનું 

બાદશાહે કરાવેલું

કોટનું ચણતર ભોંયભેગું થઇ જાય!

ઝુંપડાવાસીઓમાં 

પોતાની મરજી વિરુદ્ધ

ચણાતી દીવાલો રોકી શકે 

એવી ચમત્કારીક શક્તિ

દંતકથાઓમાં જ

હોય છે.

***

સદીઓથી બનતી

આવી છે દીવાલો

આ શહેરમાં:

કદી નદીને એક કાંઠે
કદી નદીને બેય કાંઠે
ને કદી રોડનેય કાંઠે

કદી એમને પટાવીને*
કદી એમને હટાવીને**,
ને કદી તો બસ એમ જ***!

__________
સંદર્ભો:
* માણેકનાથને માણેક બુરજ બનાવી આપીને અમર કરવાની લાલચ આપી કોટ ચણવા દેવા મનાવ્યો હતો એનો સંદર્ભ છે.
** રિવરફ્રન્ટ નદીકાંઠાના ઝુંપડાઓનાં પુનર્વસન પછી બાંધવામાં આવ્યો હતો એનો સંદર્ભ છે.
*** આ લખ્યા સમયે અમેરિકન પ્રમુખ ટ્રમ્પની મુલાકાત વખતે સરણીયાવાસને ઢાંકવાના પ્રયત્ન રૂપે રાતોરાત એમની સામે દીવાલ ચણી લેવામાં આવી હતી એનો સંદર્ભ છે.