Thursday, June 28, 2012

સમાજશાસ્ત્રની IMP જોઈએ છે?

'લગ્નસંસ્થા'
કયો સમાસ છે એવું જો પરીક્ષામાં પુછાય તો
હે ભારતવર્ષની ઉંમરલાયક યુવતીઓ,
ગોખીને રાખજો:
"યજ્ઞ-સમાસ!"


ને એ જ
સર્વજનપ્રમાણિત
સમાસનુ
બીજુ ઉદાહરણ આપો
એવું પૂછ્યું હોય
તો એમના જ પુસ્તકનું 
અગ્નિપરીક્ષામાંથી પસાર થયેલું 
પેલું ધોબીપછાડ ઉદાહરણ ટાંકીને કહેજો:


"સિયાવરરામચંદ્ર" (ની જય)!


***


આમ તો
નહિ પૂછે પણ કદાચ
'પ્રેમલગ્ન'
કયો સમાસ છે
એવું જો પુછાય તો
હે ભારતવર્ષના ઉંમરલાયક યુવકો,
એમને ગમતો
ઉત્તર વાળજો:
"ભગ્ન-સમાસ"!


આમ તો
'મગ્ન-સમાસ' છે,
પણ રખે લખતા!
પાઠ્યપુસ્તકોત્તર
જવાબ પર 
લાલમલાલ  ચોકડી જ 
લાગશે!


ને એ જ
કપોળકલ્પિત
સમાસનુ
બીજુ ઉદાહરણ આપો
એવું પૂછ્યું હોય
તો એમના જ મંદિરોમાં 
સજોડે પૂજાતું રહેલું
પેલું રાસલીલાસભર ઉદાહરણ ટાંકીને કહેજો:


"રાધાકૃષ્ણ
  રાધાકૃષ્ણ
  રાધાકૃષ્ણ"!


***


એ પછીય  જો
અજ્ઞસમાજનો
એ  મુલ્યરક્ષક
શિક્ષક
તમને
સંપૂર્ણ
ગુણથી
ઉત્તીર્ણ
કરે 
તો જ તમને
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી
કોઈ પણ એક પસંદ કરવાની છૂટ છે:


અ. પ્રેમલગ્ન: પ્રેમ(થી) લગ્ન - તત્પુરુષ સમાસ
બ. પ્રેમલગ્ન: પ્રેમ (અને) લગ્ન - દ્વંદ્વ સમાસ
ક.  પ્રેમલગ્ન: પ્રેમ (કે) લગ્ન -  દ્વંદ્વ સમાસ 
ડ.  પ્રેમલગ્ન: પ્રેમ(થયો છે એ જ પાત્ર સાથે) લગ્ન - મધ્યમપદલોપી સમાસ.

No comments:

Post a Comment